स्वतःचा ट्रेंड तयार करा..!

कहो ना प्यार हे रिलीज झाला त्याच्या मागेपुढेच मेला ही रिलीज झाला होता. त्यावेळी प्रेक्षकांची पसंतीचा ट्रेंड हा हिरोची मस्कुलाईन इमेज, भयंकर असलेले खलनायक, आणि फुल टू मालमसाला अश्या लाईनचा होता. 1999 च्या आसपासचा काळ असेल या काळात अगदीच नवखा असलेला, ऍक्टिगचे काहीच माहीत नाही अशा आमच्या महितीतला, त्यातच एक साधा सरळ प्रेमकहाणीचा प्लॉट घेऊन हृतिकचा कहो ना प्यार हे पडद्यावर आला .वडीलांच्या कर्तृत्वाच्या बळावर मिळालेली संधी यापेक्षा फार काही हृतिकचे वर्णन करता येणे शक्य नव्हते. त्यात तीन खानाच्या स्ट्रॉंग इमेज समोर याची इमेज म्हणजे एकदमच फुसकी, लहान बाळासारखे हसणं, एकदम प्रेमळ आणि दयाळू वागण,हे काय हिरोला शोभणार नव्हतं म्हणून हे सर्व निकालात निघणार हे स्पष्टच होते. कहो ना चे सुरवातीचे रिव्हिव आले, प्रेक्षकांच्या तोंडून बाजारात फीडबॅक शेअर होऊ लागले आणि पाहता पाहता तिकीट काढण्यासाठी प्रेक्षकांच्या रांगा लागल्या, घंटोंघंटे प्रेक्षक रांगेत उभे राहायला लागले, तेही एका अनपेक्षित सध्या सरळ स्टोरीसाठी आणि नवख्या हिरोसाठी.कशामुळे आवडला त्याची प्रत्येकाची आपापली वेगवेगळी करणे होती त्यावेळी. कमाल झाली होती पिक्चर सुपर हिट, हिरो सुपर डुपर हिट. भारतीय प्रेक्षकांनी हे नवीन वाण मोकळ्या हातानी आपल्या मनामनात पेरले, एवढे की त्याचे हृतिक मॅनिया नावाने तुफान पीक आले आणि तेही कुठलेही स्वतःचे बॅकग्राऊंड नसताना, आई बापाच्या पुण्याईवर म्हणत का होईना जिंकलस, तोडलस म्हणत भारतीयांनी या गोड वाटणाऱ्या माणसाला डोक्यावर घेतले आणि सुपरस्टार बनवले.

ट्रेंड वेगळा असतांना आपल्या सिनेमाचे काय होईल हा विचार न करता तो आहे तसा आला आणि ट्रेंड झाला. मुळात कारणे काहीही असोत तुमच्या प्रत्येक कृतीमधून  तुम्हाला रिसाल्ट मिळणार असतो फक्त कृती करायला मागेपुढे पाहू नका. तुम्हाला पाठिंबा आहे म्हणूनही लोक विरोध करतील आणि नाही म्हणूनही विरोध करतील ते त्यांना करू देत, तुम्ही तुमचे काम करत रहा. तुमच्या कुठल्या कृतीने तुमचे सोने होईल हे कदाचित सांगता येणार नाही पण सोने होईल हे 100% सांगता येईल. मी आजच्या काळास परिपूर्ण नाही किंवा मी लोकांना स्वीकार होण्यासारखा नाही अश्या गोष्टी तुम्हाला फक्त आणि फक्त गोंधळात टाकतील आणि आधु बनवतील. मनात आलेले विचार करून पहा, काय रिसल्ट येतो ते बघा शक्य असल्यास त्यावर तज्ज्ञांचे मत घ्या झालेल्या चुका पुन्हा दुरुस्त करा आणि पुन्हा करून बघा आणि करून बघत राहा. तुमचं आवडत प्रॉडक्ट तुमच्या हाती येणार हे नक्की . एखाद प्रयत्न फसला किंवा हवा तसा रिसल्ट आला नाही की लगेच थांबू नका. कदाचित तुम्ही पाहिलेल्या स्वप्नाला आणखी काहीतरी हवेय, ते काय आहे ते शोधा आणि पुन्हा करून पहा. स्वतःच्या आयुष्याचा सुपरस्टार होण्यामागे अगदी काही वेळेचाच फरक असतो काही घटनांचाच फरक असतो तुमची छोटीशी कृतीही तुम्हाला तिथपर्यंत नेऊ शकते. ट्रेंडचा फार विचार करत बसू नका. स्वतःकडे करण्यासारखे असेल तर ट्रेंड तुम्हाला ही तयार करता येईल. जबाबदारी घ्या स्वतःचा ट्रेंड तयार करा.


....…........
सचिन दाभाडे

चित्रपट समाजाचा आरसा, शिक्षक नव्हे..!

मागे काही वर्षांपूर्वी एक मूवी बघितला 'वूल्फ ऑफ वॉल स्ट्रीट' हा मूवी जॉर्डन बेलफोर्ट या अतिशय मोठ्या पण वाया गेलेल्या आणि भ्रष्ट व्यावसायिकांवर बनवण्यात आला होता. लिओनार्दो दि कॅपरिओ याने जॉर्डन बेलफोर्ट ची भूमिका सिनेमात साकारलीय. प्रश्न आसा होता की अश्या व्यक्तीवर सिनेमा का बनवला ?. तो आपल्या व्यवसायात लोकांना फसवून चोऱ्या करून करोडो रुपयांची संपत्ती कमावतो, लोकांना कसे फसवायचे याचे सूत्र तो अख्या सिनेमाभर भरभरून सांगतो. याच्या आयुष्यात कुठलीच गोष्ट निषिद्ध नाही, अनगीणत स्त्रिया, जगातली सगळी व्यसने, लोकांना फसवून पैसे कमावण्याची प्रेरणा असलेल्या या व्यतिमत्वाचे रूप एवढे बिभत्स असूनही त्याच्यावर बायोपिक बनावण्यामागे दिग्दर्शकाला नेमके काय साध्य करायचे होते. हा व्यक्ती त्याच्या सर्व कुकर्मासाठी 4 ते 5 वर्ष जेल मध्येही जाऊन आला आणि नंतर बाहेर येऊन लोकांना आता तो व्यवसाय कसा करायचा याची ट्रेनिंग करतोय (युट्यूब वर त्याचे ट्रेनिंग विडिओ उपलब्ध आहेत) अर्थात यानेच सिनेमाचा शेवट आहे

पूर्ण सिनेमाभर पैसे, भ्रष्टाचार, फसवणूक, व्यभिचार, पराकोटीचा नशा, आणि आयुष्यभर केलेल्या गुन्ह्यासाठी शेवटी जेल असा एकूण प्लॉट. तिकडे हा मूवी आला लोकांनी पहिला आणि त्याचे खूप कौतुक ही झाले तिथल्या समीक्षकांनी या बायोपिकला कलेच्या परिघातच बघितले. आपल्याकडे संजूवर काही sms पाहिले तेंव्हा या चित्रपटाची प्रकर्षानं आठवण झाली. चित्रपट हा समाजाचा आरसा आहे तो शिक्षक नाही हे विसरल्यामुळेच जे काम प्रत्येकाच्या पातळीवर प्रत्येकाला स्वतःला करायचे आहे ते सिनेमासारख्या माध्यमांकडून आपण अपेक्षित करू लागतो. चित्रपट तुम्हाला प्रेरित करतो पण तो तुम्हाला कुठे नेऊ शकत नाही. आपले समाजीक चरित्रच आपल्याला घेऊन जात असते पण ते काय आहे यावर विचारमंथन करण्याची कुणाला गरज वाटत नाही. आणि मग सगळी बाब चित्रपटावरच येऊन थांबते व्यवस्था बिघडवण्यासाठी जणू सिनेमाच आता राहिलाय आशा अविर्भावात त्याच्यावर आगपाखड केली जाते. असले चित्रपट हे आपले मेटफिजिकल कर्तृत्व दाखवायला आपल्याला सहज शक्य करून देते आणि मग बरेच जण त्यावर तुटून पडतात. आणि असे काही थांबवण्यात जर यश मिळालेच तर मग समाज बिघडवण्याचा एक मोठा धोका टाळल्याचा आनंद आपल्याला होणार असतो. किंवा समाजात एक चुकीचा समज पसरवू न देण्यात आपण यश मिळवले याचे समाधान आपल्याला मिळणार असते.

दिग्दर्शक हा आपल्या सामाजिक चारित्र्याच्या काही विरोधाभासी  हिंट्स त्याच्या कलेच्या माध्यमातून देऊ शकतो. म्हणजे जे आहे त्याच्या काही प्रमाणात तो दाखवतो तेही बऱ्याच वेळा प्रतिकात्मक, पण याउलट त्याने जे दाखवले त्यावरून मूळ समाजमनात काही फरक पडेल किंवा नुकसान होईल म्हणून त्याच्या कलेच्या नैतिकतेवर आपण प्रश्नचिन्ह उभे करतोय याची जाणीवही आपल्याला नसते. गिरीश कुलकर्णीचा 'देऊळ' सिनेमा असाच एक अप्रतिम सिनेमा, आपल्या सामाजिक चारित्र्याच्या विरोधाभासावर बऱ्याचश्या हिंट्स देणारी एक छान कलाकृती म्हणून आपण ती अनुभवलीय, तो सिनेमा आपल्याला आवडला आपण सगळ्यांनी तो जाऊन पहिला. संजू पाहताना मात्र आपण मुख्य पात्राची नैतिकता मोजायला घेतली, संजू बद्दल विरोधी sms सुरू झाले, असेच काही ठिकाणी दाखवलेले आपले शहाणपण लगेच भंपक झाले, कारण आपल्या सामाजिक व्यक्तिमत्वाला यातील विरोधाभास कसा पचवायचा हा प्रश्न होता आणि तो नेहमीच असतो आणि ते समजले नाही की लगेच विरोध सुरू. देऊळ, सैराट, PK, OMG या चित्रपटावर आपल्या वेगवेगळ्या प्रतिक्रिया या अशाच गोंधळात असलेल्या समूहाचे प्रतीक आहे. सध्या देशभक्ती च्या मॉडेलची चलती असल्याने काही मुद्यावरून संजूला विरोध करणे क्रमप्राप्त होते.

सचिन दाभाडे.

संग्रहालय की गॅरेज.

आपल्याकडून एखाद्याच्या कामात मोठ्या प्रमाणात त्यातील 'चूका' बघितल्या जातात की त्यातील 'योग्यता' बघितल्या जाते हे परिमाण आपले माईंड कुठल्या क्षमतेचे आहे याचे निदर्शन करते. दुसऱ्याच्या कामात किंवा वागणुकीत किंवा स्वभावात खूप चुका दिसायला लागल्या की तुमच्या साठी 'रेड अलर्ट' आहे हे नोट डाउन करून ठेवा. एखाद्याच्या WBT रचनेत (work, behaviour, treatment) फक्त चुका दिसणे याचा सरळ सरळ अर्थ असा की, आपल्या स्वतःच्या संरचनात्मक कामाकडे आपले दुर्लक्ष. संरचनात्मक मेंदूचे महत्तम लक्ष हे स्वतःच्या व दुसऱ्याच्या कामातुन काय चांगले निघू शकते हे शोधण्यातच गर्क असते. 

एखाद्या गोष्टीसाठी केलेली तक्रार जितकी जास्त तितकी कमी निकाल(result) तुम्हाला ती  देईल. आपण चुका काढतोय म्हणून आपले कोणी कौतुक करेल या भ्रमात जास्त दिवस राहू नका. कारण गाडीचे चाक जास्त आवाज करायला लागले तर एकतर ते दुरुस्त केल्या जाते अथवा बदलल्या जाते. तुमच्या क्षमतेचे चाक पळण्याऐवजी नुसतेच वाजायला लागले आहे, असे लक्षात आले की लगेच सकारात्मक विचारांची ग्रीसिंग आणि ऑइलिंग करा; अन्यथा भविष्य लवकरच गॅरेजमध्ये आहे.. 

म्हणून आयुष्याचा प्रवास संग्रहालयाच्या दिशेने करायचा की गॅरेजच्या याचा निर्णय लगेच घ्या.

सचिन दाभाडे

आपल्याला एवढा राग का येतो.

आपल्या मानाच्या, अपमानाचा, अभिमानाच्या समजुती मोठया महत्प्रयासाने आपण जपत जपत मरेपर्यंत वाहून नेत असतो. या सर्व समजुती आपल्या व्यक्तिमत्वाचा महत्वपूर्ण भाग घडवत असतात. एवढेच नाही तर या समजुती (परसेप्शन) म्हणजे आपल्या भावविश्वचा आत्मा.

स्वतःबद्दलच्या बऱ्याच समजुती या वास्तवाच्या आधारावरच उभ्या असतील असे नव्हे, तर त्या स्वतःबद्दलच्या अभासातूनही आलेल्या असतात. पण हे सर्व आपल्या प्रत्येकासाठी वयक्तिक पातळीवर मात्र सत्यच असते आणि क्वचितच आपण त्याला आभास मानायला तयार असतो. अचानक एखादी छोटी घटना तुमच्या आभासी जगाला आव्हान देते आणि हा डोलारा पत्त्याच्या बंगल्यासारखा कोसळतो. या अभिमानाच्या पडझडीत उडालेली सर्व धूळ म्हणजे राग... जे तकलादू होते ते सर्व पडलेले असते, पण यामध्ये आपले काय नुकसान झालेय किंवा कुठे तडे गेलेय, हे उडालेली धूळ समजू देत नाही. तुमचे विचार ,तुम्ही बांधत आलेल्या स्वतःबद्दलच्या सामर्थ्याच्या कल्पना मातीत मिसळल्या गेल्या आहेत किंवा वास्तवाच्या कसोटीवर घासण्यासाठी येऊन ठेपल्या आहेत, हे तुम्हाला समजायला आणखी बराच वेळ लागणार असतो. कारण तुमच्या इमारतीच्या एकूण उंचीच्या अर्ध्या उंचीपर्यंत अजूनही धूळ आपले अस्तित्व टिकवून असते आणि ती जोपर्यंत खाली येत नाही तोपर्यंत झालेली पडझड पाहणे केवळ अश्यक्य.

यासर्व गोंधळात झालेली पडझड शोधण्याचा प्रयत्न केला तर  नाकातोंडात धूळ जाऊन आपली सर्व यंत्रणाच कोलमडू शकते; म्हणून उडालेली धूळ जमिनीवर येऊ द्या, जमिनीवर पडलेल्या भग्नावशेषातून काय शिकता येईल ते शिका आणि पुन्हा नव्या दमाने वास्तवाच्या जमिनीवर आकांक्षेचे महल बांधने सुरू करा....!


सचिन दाभाडे.

बघा, उठा, बांधा आणि विजयी व्हा..!

दोन गवंडी घर बांधत असतात. एकाला विचारले, तू काय करतोय. त्यांनी उत्तर दिले मी विटा रचतोय. दुसऱ्याला विचारले; तू काय करतोय, त्याने सांगितलं, मी एक मोठं आणि सुंदर असे घर बांधतोय. खरं बघितलं तर दोघांचेही काम सारखे आहे, दोघेही एकाच ध्येयासाठी काम करताय, परंतु जेव्हा दोघांनाही स्वतःचे काम व्यक्त करण्याची वेळ आली तेव्हा दोघांनीही वेगवेगळी उत्तर दिली. आता आपल्याला हे समजून घ्यायचे आहे की कुठला व्यक्ती किंवा कुठला गवंडी त्याचे काम कम्प्लीट झाल्यावर अतिशय आनंदी असेल; पहिला की दुसरा ?
 ‎
पहिल्या गवंडीला विचारलेल्या प्रश्नाचं उत्तर देताना त्याने तो सध्या करत असलेल्या कामालाच त्याचे उद्दिष्ट म्हणून उत्तर दिले, तर दुसरा गवंडी हा त्या कामाचं शेवट किंवा आउटपुट डोळ्यासमोर ठेवून उत्तर देतोय. पहिल्याच्या कामातून त्यांचा उद्देश स्पष्ट होत नाही, तर दुसऱ्याच्या कामातून त्याचा उद्देश स्पष्ट होतो. त्यामुळे दुसरा गवंडी घर पूर्ण बांधून झाल्यावर त्याच्या पूर्णत्वाचा आनंद घेऊ शकेल, त्याच सेलिब्रेशन करेल, आणि पहिला मात्र यापासून वंचित असेल, याचे कारण जे त्याने पूर्ण केलेय ते त्याच्यासाठी रोजच्या कामासारखेच एक साधे काम असेल आणि त्यातून आनंद घ्यावा असे त्याला वाटावे हे दूर पर्यंत शक्य नाही. एखादे काम करत असताना ते कुठल्या उद्देशासाठी करतोय हे माहीत असेल तर ते काम पूर्ण झाल्यानंतर होणारा आनंदही मोठा असतो.

सध्या तुम्ही करत असलेल्या कुठल्याही कामाला भविष्याचा 'कनेक्ट' देता आला नाही तर त्या कामाचे मोठेपण आणि आनंद हा कमी किंवा नसल्यातच जमा असेल. हेच बघाना; जेंव्हा तुम्ही एखादा खड्डा खोदत असता तेंव्हा तुम्हाला दगड,माती यांचे विचार मनात येत नाही, तर तुम्हाला विहिरीतले पाणी दिसत असते. म्हणजेच तुम्हाला तुमची गरज सतत दिसत असते. समोरच्याला जेंव्हा तुम्ही फक्त खड्डा खोदताना दिसतात तेंव्हा तुम्हाला मात्र विहिरीचे पाणी आणि संपूर्ण विहीर दिसायला हवी. जेव्हा खड्डा खोदताना तुम्हाला विहीर दिसते, तेव्हा विहीर पूर्ण झाल्यानंतर तिचा पूर्ण होण्याचा आनंद तुम्हाला सगळ्यात जास्त असेल. म्हणून एखादं काम करतांना त्यामध्ये मनापासून आनंद घ्यायचा असेल, तर तिचा शेवट, रिझल्ट नजरेसमोर आना, त्याला व्हिज्युअलाइज करा. त्याला एक मोठ रूप द्या.
 ‎
प्रश्नपत्रिका काढणाऱ्या एखाद्या शिक्षकाला विचारा, तो काय सांगतोय ते लक्षपूर्वक ऐका, जर तो म्हणाला की परीक्षेसाठी प्रश्न काढतोय, तर लक्षात ठेवा त्याला मुलांच्या शिक्षण प्रक्रियेत फारसा आनंद असेलच याची खात्री देता येणार नाही, परंतु जर एखादा शिक्षक म्हणाला की विद्यार्थ्यांचं ज्ञान रिटेन होण्यासाठी किंवा त्यांना ज्ञानाची भूक वाढवण्याची नियोजन करतोय, तर मात्र आपण हा विश्वास ठेवू शकतो की नक्कीच विद्यार्थ्यांसाठी काहीतरी चांगलं प्लॅनिंग हा शिक्षक करेल. एकूणच काय तर तुमचं आजचं काम हे फक्त आजच नाही तर ते तुमच्या उद्यावर, पुढच्या महिन्यांवर, पुढच्या वर्षावर आणि तुमच्या एकूण आयुष्यावर परिणाम टाकणारं आहे. तुमच्या भविष्याला विशाल व वेगळ वळण देणार आहे, असा भाव, अशी फिलिंग ज्या व्यक्तीमध्ये निर्माण होते, त्या व्यक्तीला काम पूर्ण झाल्यानंतरचा आनंद मोठा. म्हणून ज्या कामाचा शेवट डोक्यात आहे, ज्या कामाबद्दल पूर्ण चित्र डोक्यामध्ये आहे, त्याच कामाला हात घाला  तसे नसेल, तर तसे चित्र तयार करून मगच पुढचा प्रवास करा.

कामाच्या शेवटचं चित्र किंवा पूर्ण चित्र डोक्यात नसेल तर सुरू असलेल्या कामातून तुम्हाला प्रेरणा मिळेल की नाही याबद्दल निश्चिती देता येणार नाही, कारण हे सर्व आपण कशासाठी करतोय हेच माहीत नसेल, म्हणून सुरू केलेलं काम तुम्हाला अपेक्षित अशा ध्येयावर घेऊन जाण्यासाठी धेयनिश्चित करा, आणि बघा तुमच्या रोजच्या कामात कसे अविश्वसनीय बदल होतात. एक अनपेक्षित ऊर्जेने तुमचे कार्य भरून जाईल आणि अभुतपूर्व उत्साहाने तुमचे सर्व विचार कामाला लागतील.

............................
सचिन दाभाडे

Empty Pocket or Empty Mind..

What does make you fear, empty pocket or empty mind ? If your empty pocket fears you more than the empty mind , you will definitely have money full in your pocket by one fine day, but you will not have enough mind to use it mindfully. However, if your empty mind fears you more than the empty pocket , you will be controlled by your inner strength and never be affected by external forces. I believe it is very easy to full your pocket mindfully.

It does mean, not to know what you have to chase for, but to know, what are the things you are getting attracted towards. Knowing self is top most thing. We can workout on the direction, once we know it. Let's check out for some of the historical evidence to know, how it works. People who become billionaire or millenier got a birth with empty pockets and that was never a point for them to fear. They strived to bring new technology, new methods new knowledge, new skills through new businesses and new systems. They understood opportunity, need of the environment and invested complete energy to come up with complete platform to cater world and this made people with full of pocket.

Steve jobs started apple with empty pocket, Bill Get started Microsoft with empty pocket, Colonel Sanders started KFC with empty pocket, Sam Walton started WalMart with empty pocket, Mark Zuckerberg started Facebook with empty pocket, Dhirubhai Ambani started Reliance with empty pocket, Richard Branson started working with empty pocket who established the Virgin empire and so on, list will never end. We can give so many examples, where people hadn't anything in their hand, anything in their pocket, but they used their mind and become the leader of the century, however empty pockets never fear them. Now every one of them has a money, but still they are finding people with full of mind, They are searching best talent out of the world, new ideas out of the world, through which people can be served more potentially and intelligently. They are searching opportunities, understanding needs, because they know by only working on it would make them grow further.

People who seek money will get it for sure, but to expand it, thrust for mindfulness is the key. Remember you can't full your mind with money, but you can full your pocket by your full of mind.

................................

Sachin Dabhade

Management & Corporate Trainer

भीती आणि आपण..!

भीती कशाने जाते हा प्रश्न किती जणांना पडतो ? सकाळी उठल्यावर पायाखाली काहीतरी थंड लागले तर काय विचार येईल, जर तुम्हाला लगेच आठवले की रात्री झोपण्यापूर्वी तुम्ही पाण्याची बॉटल ठेवली होती तर ठीक; अन्यथा, काहीतरी भयंकर पायाजवळ आहे असे समजून भंभेरी उडायला क्षणाचाही वेळ पुरेसा. म्हणजे भीतीमधून येणाऱ्या अनुभवापासून तुम्हाला वाचवले ते तुम्हाला कालच्या; मीच पायाजवळ पाण्याची बाटली ठेवली आहे, या झालेल्या ज्ञानाने. आणि समजा हे ज्ञान वेळेवर झाले नसते तर सुरवातीला 'शंका' आणि मग उत्तर नाही मिळाले तर 'भीती'.

आशा जेवढ्या प्रकारच्या भीती आयुष्याच्या वेगवेगळ्या वळणावर वाहून नेल्या जात असतात याचे एकमेव कारण म्हणजे अज्ञान. माझ्या भविष्याचे काय होईल?, माझ्या करिअर चे काय होईल? माझ्या कुटुंबचे काय होईल ? उद्या काय होईल ? या अन अश्या अनेक भीतींचे गारुड तुमच्या क्षमतेवर कायम प्रश्न चिन्ह उपस्थीत करत राहतात. या प्रश्नांची काहीच उत्तरे मुळातच नाहीयेत. याचे कारण, हे प्रश्नच मुळात प्रश्न नाहीये तर भीतीमुळे तयार झालेली वाळवंटातील ओयसिसे आहेत. ज्ञानाचा एक किरण याला भेदून जाऊ शकतो पण भीतीमुळे हे अदृश्य रूप जवळ जाऊन पाहण्याची मनाची तयारी नसते, अन्यथा ते नष्ट करण्यासाठी ज्ञानाची एक लकेर पुरेशी आहे. म्हणजे वास्तवाची जाणीव होणे हे भीती घालवण्याची प्रथम पायरी आणि ही जाणीव सतत प्रगल्भ  करत जाणे म्हणजे ज्ञानाच्या दिशेने केलेला प्रवास. गीते मध्ये सत्य (सत) आणि असत्य (असत) याची साधी व्याख्या आहे. जे वास्तवात आहे ते सत्य आणि जे वास्तवात नाही ते असत्य. म्हणून वास्तव आणि अवास्तव यात फरक करता यायला लागला की आपण भीती निर्माण करणाऱ्या यंत्राणेशी दोन हात करायला लायक झालो, असा त्याचा अर्थ आणि ज्ञान म्हणजे 'वास्तवाची स्पष्ट जाणीव'.

जेंव्हा आपण वास्तववादी व्हा असे म्हणत असतो तेंव्हा आपण ज्ञानी व्हा असेच एक अर्थाने म्हणत असतो. भीतीपासून दूर नेण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे त्या विषयात मिळवलेले ज्ञान. काही लोकांना स्टेजची भीती वाटते याच कारण ज्या  विषयावर बोलायचे आहे त्या विषयांमधे असलेले अज्ञान. जर तुम्हाला विषयाची पूर्ण माहिती असेल तर तुम्हाला कुठल्याही स्टेजवर कुणासमोरही जाऊन बोलायची कधीच भीती वाटणार नाही, मग भले ही तुमची भाषा चुकीची असेल, किंवा तुमचा टोन  चुकीचा असेल, किंवा फार इम्प्रेसिव तुमचा आवाजही नसेल.

वास्तववादी व्हा असे म्हणणे म्हणजे मुळात कुणाला चूक ठरवले असे नाही किंवा कुणाला बरोबर ठरवणे असेही नाही तर तुम्हाला जे वाटते ते वास्तवात आणने होय. नवीन शहरात गेल्यानंतर तिथल्या नियमांची, तिथल्या सिग्नल्सची आपल्याला माहिती नसते, म्हणून तिथे आयुष्य रूटीनवर येईपर्यंत सतत एक अस्वस्थता जाणवत असते. एकदा का आपण त्या शहरांसोबत मॅच झालो, म्हणजे आपण सहजासहजी कॉन्फिडंट होत जातो आणि हळूहळू भीती नाहीशी होत जाते. इथे नेमकं हेच होतं, जशी नवीन शहरातल्या वास्तवाची जाणीव झाली की, आपल्यातल्या असणाऱ्या अवास्तव भीतीची मुळं नाहीशी होतात. हेच नवीन मोबाइल घेतल्यावर, नवीन कॉम्प्युटर घेतल्यावर, किंवा मग नवीन कुठे तरी एखादा जॉब जॉईन केल्यावर सुरवातीच्या दिवसांत होते. पण जसं जसं आपण आपल्याकडे असलेल्या गोष्टींसोबत मॅच होत जातो आणि त्याच्यासाठी कराव्या लागणाऱ्या कृतीची जाणीव होत जाते तशी तशी भीतीही नाहीशी होत जाते. म्हणजे; भीती असेल तर एक लक्षात ठेवावं की त्या घटनेबद्दल किंवा गोष्टींबद्दल तुमच्या ज्ञानात वाढ करण्याची गरज आहे आणि ज्ञानी होण्यासाठी विचारांना कृतीत उतरवण्याची गरज आहे. त्यामुळे तुम्ही आता करत असलेल्या कुठल्याही कृतीमध्ये तुम्हाला भीती किंवा अस्वस्थता वाटत असेल तर थांबू नका , चालत रहा, कारण तुमची कृती आणि तिचे सातत्य हीच तुमच्यातल्या भीतीला सुरुंग लावेल व तुमच्यात आत्मविश्वासाने भरलेल्या व्यक्तीचा उदय होईल..!

.....…...................

सचिन दाभाडे