फ्रांस आणि इंग्लंडच्या युद्धात अमेरिका तटस्थ राहिला म्हणून इंग्लंड ने अमेरिकेला फिनिश्ड गुडस चा पुरवठा बंद केला आणि अमेरिकेत इंडस्ट्रीलायझेशनची सुरवात झाली. काळ होता 19 व्या शतकाच्या सुरुवातीचा. इंग्लंडकडून आलेल्या या अचानक व्यापारबंदीच्या झटक्यानंतर अमेरिका अंतर्मुख झाली व इंग्लंडच्या भरवश्यावर उभे व्यापार धोरण फार काही काळ तग धरणार नाही, हे त्यांच्या लक्षात आले. यामुळेच अमेरिकेने स्वतःकडे, त्यावेळपासून मोठ्या प्रमाणावर उपलब्ध असलेल्या व उद्योगासाठी लागणाऱ्या नैसर्गिक साधनाकडे लक्ष देणे सुरू केले.
ऑइल, लोखंड, इमारतीचे लाकूड, कॉपर आणि कोळसा या मूलभूत साधनाचे भरपूर साठे असूनही इंग्लंडवर आपण अवलंबून का आहोत? याची अमेरिकेला जाणीव झाली. अमेरिकेत मोठ्या प्रमाणावर जी कामे हाताने केली जायची ती यंत्राद्वारे करण्याची मोहीम हाती घेतली गेली. कॉर्पोरेट करार केले गेले. काही वर्षांपूर्वीच 90% इकॉनॉमी शेतीआधारित असतांना येणाऱ्या काही वर्षातच ती उद्योगाधारीत झाली. जेफर्सन आणि मॅडीसन हे राष्ट्राध्यक्ष अमेरिकेतील औद्योगिक क्रांतीचे प्रवर्तक बनले. ब्रिटनने घातलेली बंदी पुढे चालून त्यांच्याच अंगावर आली, पण या बंदीच्या काळात अमेरिका मात्र खाडकन डोळे उघडून स्वतःच्या क्षमतेकडे पाहू लागला. अमेरिकेचे हे अंतर्मुख होणे इंग्लंडला काही वर्षांनी महागात पडणार होते. करण यानंतरच पोलादाचे भयंकर मोठे उद्योग अमेरिकेत उभे राहायला सुरू झाले. आणि हाच पोलाद व इतर उद्योग सगळ्या युरोपातील उद्योगधंद्यांना भविष्यात मुख्य पुरवठादार झाले.
बंदी, अडचणी ह्या आत्मनिर्भर होण्याच्या मार्गातील सर्वात मोठ्या संधी असतात, मग तो व्यक्ती असो किंवा देश ..!
.....................
सचिन दाभाडे
No comments:
Post a Comment